W 2020 roku przypadła podwójna rocznica, związana z Henrykiem Syską: setna rocznica urodzin oraz dwudziesta – śmierci pisarza. W ramach ogłoszonego wówczas Roku Henryka Syski udało się min. wznowić jego książkę, poświęconą Narwi i nadnarwiańskim miejscowościom.
Po pięćdziesięciu latach od poprzedniej edycji książka została krytycznie opracowana. Dzięki temu można było np. sprawdzić cytaty u źródeł, do których autor miał ograniczony dostęp. „O czarne wody Narwi” to gawęda o wydarzeniach, które miały miejsce nad brzegami Narwi oraz jej dopływów: Pisy, Omulwi, Bugu. Ciekawostki o swoich miejscowościach znajdą tu czytelnicy z Łomży, Ostrołęki, Myszyńca, Kadzidła, Pułtuska, Suraża, Nowego Dworu i wielu innych, mniejszych.
Jak pisze we wstępie dr Jerzy Kijowski, „Henryk posiadał własny, ciekawy styl literacki. Pisał barwnym, komunikatywnym językiem z urodzoną lekkością i wdziękiem, niekiedy na pograniczu patosu”. Jest to sposób pisania jakby stworzony do lektury na głos, w większym gronie. Oto próbka jego stylu: „Kilka kilometrów od Kadzidła w kierunku Ostrołęki – Dylewo. Wieś także wielowieczna, o budownictwie bardzo ongiś regionalnym, o czym świadczy już sama nazwa miejscowości. Boć przecież dyl – to nazwa pniaka, przepiłowanego wzdłuż na dwie równe części.”
Książka ukazała się dzięki współpracy Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Wiktora Gomulickiego w Ostrołęce, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Bibliotek i Książki.
O czarne wody Narwi
Henryk Syska
